با مقاله ای دیگر از فروشگاه فرش مانلی با موضوع تفاوت های فرش دستبافت و ماشینی در خدمت شما مخاطبان گرامی هستیم ، با ما همراه باشید
هنر قالی بافی گویا هزاران سال پیش در دشت های آسیای مرکزی توسعه یافته است و قدمتی باستانی دارد ، دستگاه های بافندگی در ساده ترین شکل خود از دو ستون چوبی ساخته می شدند که به زمین محکم شده و بین آنها نخ هایی وصل می شد و به راحتی جمع می شدند ، نقوش طراحی این فرش های اولیه هندسی یا منحنی بوده است ولی اکنون با پیشرفت صنعت و تکنولوژی فرش های ماشینی وارد بازار دنیا شد که میراثی از گذشتگان می باشند ولی باید میان این دو نوع فرش تفاوت هایی قائل بشویم ، در ابتدا لازم است به معرفی کوتاه آنها بپردازیم.
فرش دستبافت
قالی های دستبافت بر روی دستگاه بافندگی ویژه ای و با یک طراحی خاص ساخته شده و الیاف آن گره می خورد و اندازه دستگاه بستگی به ابعاد قالی دارد ، ساخت این نوع فرش هنری بسیار قدیمی است که جای تحسین شایسته ای دارد! مراحل بافت آن از پایین به بالا انجام می شود که در این حالت قالی باف گره ها را در داخل تار و پود و پایه های فرش قرار می دهد و با دست پیوند داده می شوند که این گونه الیاف فرش شکل می گیرند ، انجام این مراحل تکراری مقداری خسته کننده و زمان بَر است.
مدت زمان تولید فرش دستبافت به پیچیدگی طرح و اندازه آن بستگی دارد ، بی سابقه نیست که بافت و تولید یک قالی در اندازه ای مرسوم و با کیفیتی فوق العاده به بیش از یک سال زمان احتیاج داشته باشد بنابراین امیدواریم درک کنید که چرا قیمت آنها بسیار بیشتر است. قالی های دستبافت را می توان از پشم ، پنبه ، ابریشم و سایر مواد طبیعی ساخت البته گاهی اوقات از ابریشم در فرش های از جنس پشم برای برجسته کردن خطوط و الگوها استفاده می شود تا طرح را جذاب تر کند.
فرش های دستبافت در صورتی که کیفیت خوبی داشته باشند و به خوبی نگه داری بشوند می توانند نسل های زیادی دوام بیاورند کیفیت آنها به عوامل متعددی از جمله تعداد گره ، رنگ های استفاده شده و کیفیت الیاف بستگی دارد ، معمولا هم گران قیمت هستند اما طول عمر آنها بیشتر است بنابراین ارزش بیشتری نسبت به بودجه و هزینه گذاری شما دارند.
فرش ماشینی
فرش های ماشینی توسط دستگاه های بافندگی بزرگ و صنعتی که به صورت اتوماتیک و توسط رایانه کنترل می شوند ساخته می شوند که آنها را می توان به سرعت هم تولید کرد ، مواد تشکیل دهنده ی آن الیاف مصنوعی مانند : نایلون ، پلی استر و اکریلیک می باشد بنابراین می توانند جایگزین مناسب و با قیمت کمتری برای قالی های دستبافت باشند.
این نوع فرش با توجه به کیفیت الیاف مورد استفاده می توانند تا چندین سال عمر داشته باشند یعنی اگر یک فرش ماشینی با کیفیت بالا به خوبی نگهداری بشود می تواند تا سال های طولانی دوام بیاورد.
تفاوت های این دو نوع فرش
اکنون که کمی به معرفی فرش ماشینی و دستبافت پرداختیم باید بدانیم که چگونه تفاوت های میان آنها را تشخیص بدهیم و این موضوع یکی از رایج ترین سوالاتی می باشد که اغلب از خریداران فرش پرسیده می شود ، این تشخیص ممکن است با یک نگاه معمولی توسط شخص غیر متخصص آسان نباشد ولی با نگاهی همراه با دانش ، تفاوت های بسیار برجسته ای میان آنها آشکار خواهد شد ، اکنون برخی از این تفاوت ها را عنوان می کنیم
از جلو به فرش نگاه کنید
هنگامی که به ظاهر فرش از مقابل نگاه می کنید تفاوت های مهمی قابل مشاهده خواهد بود
- فرش ماشینی: به دلیل طرح ها و نقوش بی نقص و متقارن خود شناخته می شوند ، فاصله عناصر طراحی در سراسر فرش ثابت است آن هم به این دلیل که دستگاه بافندگی در ساخت ، رسیدگی و بررسی تفاوت های ظریف طرح ها و رنگ ها در مقاسه با یک بافنده متخصص محدودیت هایی دارد.
- فرش دستبافت: با طرح ها و نقش های هماهنگ اما نه همیشه کاملا متقارن مشخص می شوند ، میزان دقت تقارن متفاوت است و بستگی دارد به اینکه فرش در کارگاه یا توسط بافندگان روستایی و عشایری بافته شده است ، قالی بافان شهری که در کارگاه ها مشغول فعالیت هستند معمولا از طرحی پیروی می کنند که در آن تجربه و دقت وجود دارد و کامل ترش می کند ولی از سوی دیگر برخی قالی بافان عشایری و روستایی از طرحی خاص پیروی نمی کنند و به عنوان جایگزین به حافظه خود تکیه می کنند ، در نتیجه نقص های آشکارتری در طراحی فرش مشاهده می شود البته باتجربه ترین بافندگان هم ممکن است اشتباهاتی مرتکب بشوند ، اکنون با درک این تفاوت می توانید نگاه خود را برای تشخیص آن توسعه بدهید.
بررسی تراز بودن فرش
یکی از بزرگ ترین تفاوت ها این است که فرش را از نظر متساوی و صاف بودن بررسی کنید که از این لحاظ باید به چهار لبه فرش نگاه کنید ولی اگر تشخیص سخت است برای سنجش دقیق تر باید از یک وسیله اندازه گیری مانند متر استفاده کنید ، از هر گوشه فرش این کار را شروع کنید به عنوان نمونه ، فاصله میان گوشه سمت چپ و سمت راست بالای فرش را اندازه گیری کنید و همین کار را برای قسمت پایین انجام بدهید سپس اندازه گیری ها را مقایسه کنید تا متوجه بشوید که چقدر تفاوت وجود دارد.
- فرش های ماشینی با کمی تفاوت کاملا صاف و یک اندازه هستند و لبه های متساوی دارند که حتی این گونه هم شناخته می شوند زیرا همان گونه که می دانید با استفاده از ماشین آلات پیش رفته تولید می شوند که اندازه گیری ها و بافت دقیق آنها را تضمین می کنند.
- فرش های دستبافت ممکن است در اندازه گیری ها هماهنگ نباشند و تفاوت اندکی وجود داشته باشد که طبیعی است به خصوص اگر توسط بافندگان روستایی و عشایری تولید شده باشد بنابراین وجود چند اینچ تفاوت معمولی است ولی با توجه به اندازه فرش نباید بیشتر از ۳ یا ۴ اینچ باشد.
توجه به پُشت فرش
یکی از روش های تشخیص فرش های دستبافت و فرش ماشینی بررسی پُشت فرش می باشد زیرا پُشت فرش از تار و پودی تشکیل شده است که الیاف بافت فرش بر روی آن گره می خورد و می تواند کیفیت پایه فرش را آشکار کند بنابراین توجه و احساس آن اطلاعات ارزشمندی درباره اصالت مواد به کار رفته اش ارائه می دهد ، به عنوان نمونه هنگام نگاه به پُشت فرش هر چقدر که جزئیات در طرح بیشتر باشد ، کیفیت فرش بهتر خواهد بود.
- فرش ماشینی : پشتی سخت و سِفت دارد زیرا مواد به کار رفته برای بافت این نوع فرش ها اغلب مصنوعی است مانند پلی استر بنابراین زمانی که دستتان را در امتداد آن بکشید محکم بودن را به خوبی احساس می کنید ، اگر به خوبی دقت کنید گره ها بسیار یکنواخت و کاملا مسطح به نظر می رسند.
- فرش دستبافت : پُشتی نرم دارد و زمانی که در امتداد آن را لمس کنید نرمی و لطافتش را به خوبی احساس می کنید زیرا از الیاف طبیعی مانند پنبه ، پَشم و گاهی ابریشم ساخته شده است ، در این حالت گره ها کمی ناهموار می باشند و کاملا یکنواخت نخواهند بود.