انواع فرش ایرانی
هر نقطه از ایران دارای سبکی خاص با نقوش و نقشهای خاص در فرشهای خود است، اما در این مقاله تلاش کرده ایم تا اصلی ترین نقشه های فرش ایرانی را معرفی کنیم. طرحها و بافتهای ایرانی منحصربفرد و دوستداشتنی هستند و خریداران می توانند ویژگی خاص سبکها را در مجموعههای مختلف طرحها بیابند.
در گذشته عشایر کوچ نشین، کارگاه های روستایی و شهری همچنین تولیدکنندگان دربار شاهی همزمان فرش و قالیچه های ایرانی را با انواع مختلف می بافتند. در نتیجه فرش ها می توانند تاریخ ایران را منعکس نمایند. فرشهایی که در تبریز، کرمان، مشهد، کاشان، اصفهان، نایین و قم تولید میشوند، با تکنیکهای منحصربفرد بافت و مواد، رنگها و طرحهای مرغوب خود متمایز میشوند. از این رو مجموعهها و انواع سبکهای فرش سنتی ایرانی در سه دسته اصلی قالیهای شهری، روستایی و عشایری طبقهبندی میشوند.
سبک ها و انواع مختلف از مناطق و سنین مختلف
ممکن است در مورد اینکه انواع و اقسام قالیها و قالیهای ایرانی از کجا آمدهاند دچار سردرگمی شوید. انواع فرش ایرانی متعلق به فرهنگ و جامعه خاصی است. به همین دلیل است که همه آنها با صحنه های هنری مشابه ایرانی زیبا هستند اما با یکدیگر متفاوت هستند.
به یاد داشته باشید که بافندگان و طراحان در ایجاد طرح های فرش از محیط زندگی خود الهام گرفتند. اگرچه ایران در حال حاضر خاستگاه فرش های واقعی و اصیل ایرانی است، اما ممکن است رگه هایی از هنر فرش ایرانی را در کشورهای همسایه مانند افغانستان یا آذربایجان (که زمانی بخشی از امپراتوری ایران بودند) پیدا کنید.
انواع فرش ایرانی
صنعت فرش ایرانی به عنوان یکی از هنرها و صنایع دستی کمیاب، منحصر به فرد و مجلل جهان، در طول تاریخ با ایجاد تعادل بین سنت و نوآوری رونق داشته است. این هنر ماندگار نه تنها برای برآوردن سلیقه مشتری بلکه برای حفظ جوهره فرهنگی خود به تکامل خود ادامه می دهد.
انواع فرش ایرانی، از جمله قالیچه های سنتی ایرانی و فرش های ایرانی مدرن، در بازارها و فروشگاه های سرتاسر جهان موجود است. با وجود تنوع، همه فرش های ایرانی را می توان در دو دسته فرش های سنتی ایرانی یا فرش های ایرانی مدرن طبقه بندی کرد.
سبک های مدرن فرش ایرانی
رشد سریع ماشینآلات و فناوریها صنعت فرش ایرانی را نیز تحت تأثیر قرار میدهد، چرا که امروزه یکی از محصولات اصلی فرش ایرانی، بافندگی برقی است. فرش ماشینی با قیمتپایینتر، حتی بافت و طرح بینقص، تولید می شوند.
فرش های مدرن ایرانی شامل عناصری از طرح های سنتی و قدیمی فرش ایرانی است. آنها با ترکیب رنگ های مدرن چشم اندازهای جدیدی از فرش ایرانی ایجاد می کنند. هنوز از داستان ها و اسطوره های ایرانی به شکلی مدرن و امروزی صحبت می کنند. سبکهای مدرن فرش ایرانی، گرایشها و مُد را میشناسند و حس قابل توجهی در دکوراسیون داخلی ایجاد میکنند. سبکهای فرش مدرن ایرانی در چهار گروه وینتیج(کهنه نما) و پتینه، فرش کلاسیک و فرش مدرن دستهبندی میشوند.
شناخت سبک های فرش ایرانی بر اساس طرح ها، نقش ها و نقوش آن ها
به نظر می رسد یادگیری در مورد تمام طرح های هر سبک فرش ایرانی چندان آسان نیست (چون فرش های ایرانی دارای سبک های متنوعی هستند)! اما با توجه به طبقه بندی آنها (قالیچه های شهری، قالیچه های روستایی و قالیچه های عشایری/عشایری)، می توانید هر سبک و طراحی را به سرعت احساس کنید! همچنین فرش و قالیچه ایرانی ساختار کلی دارند. بیایید سعی کنیم ساختار کلی و کل طرح های فرش ایرانی را بدانیم:
طرح های کلی فرش ایرانی
اگرچه هر سبک فرش ایرانی دارای ویژگی و نقوش خاصی است، اما همه آنها معمولاً از برخی طرح و ساختار کلی پیروی می کنند. فرش های کهنه نما و کلاسیک ایرانی بیش از فرش مدرن مشمول مقررات خاص هستند.
فرش کاشان
نقوش مدال و گوشه روی زمین گلدار با نقش و نگار، علامت تجاری قالیهای کاشان است. رنگ های مورد استفاده در طراحی معمولاً ترکیبی از آبی عمیق، قرمز پر رنگ و عاج با لکه های زرد، سبز و نارنجی سوخته است. این فرش ها کیفیت بالایی دارند و تعداد گره آن زیاد است.
طرح آثار باستانی و ابنیه اسلامی
این گروه شامل تمام طرح هایی است که از نقوش و اشکال تزئینی بناها، عمارت ها و کاشی کاری های آن ها به دست آمده است، طراحان فرش در برخی از طرح های اصلی نقوش این بناها بنابر سلیقه خود تغییراتی را انجام داده اند اما ساختار طرح اصلی بنا کاملا حفظ شده است همانند طرح گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان.
طرح شاه عباسی
اساس تمامی طرح های شاه عباسی بر مبنای گل معروف شاه عباسی است. گل های شاه عباسی به همراه بندهای ختایی و گاه تلفیقی یا اسلیمی ها ، انواع مختلفی از نقوش فرش را ایجاد می کنند.
طرح اسلیمی
فرم اصلی این طرح ها بر پایه گردش منظم و نقوش اسلیمی است. طرح های اسلیمی دارای انواع و اشکال مختلفی است که خود مورد طبقه بندی قرار می گیرند ، از معروف ترین آن ها می توان به اسلیمی دهان اژدها اشاره کرد.
طرح اقتباسی
اغلب طرح های این گروه شباهت زیادی به طرح های فرش مناطق مرزی ایران و کشورهای همسایه دارد ، ایرانیان با استفاده از هوش و ذکاوت خود تغییراتی در آن به وجود آورده اند به همین دلیل به طرح های اقتباسی معروف هستند مانند طرح های معروف به قفقازی ، طرح های اقتباسی گوبلنی.
طرح افشان
اشکال و اجزا تشکیل دهنده بیش تر طرح ها به صورت پیوسته و بدون انقطاع ترسیم می شود اما طرح افشان به صورت پراکنده و جدا از هم ولی با فاصله منظم از یک دیگر طراحی می شوند. در این طرح همه ی بند و گل و برگ ها در متن فرش به صورت افشان و پراکنده بوده و هیچ کدام از گل و برگ ها دارای قرینه نمی باشند.